جنگلهای سراوان نزدیک ۵ هزار هکتار وسعت و تا دلتان بخواهد قدمت دارند. یعنی فقط کمی از کشور کرواسی کوچکتر هستند، کمتر از ۱۰۰۰ هکتار! از این همه، در سال ۷۰، قطعهای با طول ۷ هزارو۶۰۰ و عرض ۲ کیلومتر برای تبدیل به پارک جنگلی، از بافت جنگل جدا شدهاست. البته جدا نه به معنای تخریب یا تغییر بافت جنگل، بلکه فقط کارهای لازم برای تامین امنیت گردشگران و رفاهشان انجام شدهاست
جنگل سراوان علاوهبر روی زیبای خودش و پارک خیلی محبوبی که دارد، جاذبههای دیگری را در دوروبرش جا دادهاست. مثلا در فاصله ۱۷کیلومتری پارک سراوان، به روستایی به همین نام میرسید. این روستا با شالیزارهای، طبیعت سبز و رودخانههایش، بهتنهایی یک جاذبه گردشگری کامل به حساب میآید. در جنوب روستا، کاروانسرای شاه عباسی با تاریخی قدیمیتر از ۵۰۰ سال، هنوز پابرجا ایستاده است.
کهنه و اصیل، مثل سراوان
پارک جنگلی سراوان از آن جاهای دیدنی رشت است که از نظر زیبایی و جذابیت دستکمی از جاذبههای دیگر شمال کشور مثل دریایش ندارد. با این تفاوت که هرچه دریا تا بیکران، آبی است، سراوان از اول تا آخرش خیلی سبز است. جنگل سراوان یکی از جنگلهای قدیمی ایران است که خدا را شکر پای ساختوساز و آتشسوزیهای طبیعی و غیرطبیعی هنوز در آن باز نشده است.
مسیر دسترسی به پارک جنگلی سراوان خیلی سرراست و راحت است. اگر از رشت حرکت کنید. در جاده رشت، بعد از حدود نیم ساعت رانندگی یعنی ۱۷ کیلومتر بعد از شروع مسیر، به ورودی فاز دوم پارک میرسید. گفتم فاز دوم شاید مثل من فکر کنید در دیگر از فاز دیگری وجود دارد. ولی خودتان را به زحمت نیاندازید. همین یک در و همین یک پارک جنگلی سراوان در این اطراف دیدهمیشود.
جنگل سراوان از آن جاهای دیدنی رشت است که جای پایش میان جاذبههای گیلان تازه نیست. ما نبودیم، سازمان میراث فرهنگی نبود، هرچه که امروزه درباره گردشگری هست هم نبود ولی جنگل سراوان بود. پس در پارک جنگلی سراوان انتظار تماشای ساکنان خیلی قدیمی را داشته باشید. درختانی که خدا میداند چند سال است نفس میکشند و نفس جنگل را تازه میکنند.
بعضی از درختان و گونههای گیاهی را انسانها خودشان در قسمت پارک جنگل کاشتهاند. اینها انواع درختان کاج و سرو هستند که کمکم به جمع گل و گیاههای طبیعی اضافه شدند. کاج سیلوستریس، کاج تدا، سرو نقرهای و زربین همگی محصول کاشت دستی است. نمیدانم چرا اینها را به اکوسیستم طبیعت وارد کردهاند ولی شاید برای این که قسمت پارک را از بقیه جنگل جدا کنند.
اما درختان بومی پارک جنگلی سراوان چیزی از تنوع کم ندارند. اصلا یکی از دلایلی که سراوان را سرآمد پارکهای جنگلی ایران میکند، گونههای گیاهی متنوعی است که نظیرشان حتی در دنیا کم پیدا میشود. اگر اهل طبیعت و کمی آشنا به گیاه و درخت باشید، درختان بیدمشک، سفید پت، اوجا، آلوچه جنگلی، توسکا، انجیلی، بید، ممرز و بلوط را در گوشهوکنار جنگل تشخیص میدهید.
شما را نمیدانم اما من جغد را اولینبار در موزه حیات وحش دارآباد دیدم. برای همین تماشای جغد جنگلی، بدون حفاظ و میله، برای من، هم ترسناک و هم هیجانانگیز است. جنگل سراوان از این حیوانات کم ندارد. دارکوب، قرقاول و کبک، همسایه دیواربهدیوار جغد جنگلی هستند.
اگر مثل من تا حالا راسو و حتی خرگوش و سنجاب را از نزدیک ندیدهاید، شانستان را در پارک جنگلی سراوان امتحان کنید. خزندهها و حشرات هم که مهمان همیشگی شمالیها هستند و طبیعتا با جنگل خانهزادند.
اگر صبح زود پا به پارک جنگلی سراوان بگذارید و البته کمی خوششانس باشید، هوای مهآلود و گرگومیش جنگل نصیتان میشود. کلا هوای پارک سراوان از مناطق اطرافش خنکتر است. بهار و تابستان دلچسبی دارد که در آن بدون نگرانی از رطوبت زیاد شمال، میتوانید از آبوهوای عالی سراوان لذت ببرید.
پارک جنگلی سراوان بزرگ است و از آن مهمتر آن که فقط بخش کوچکی از جنگل پهناور سراوان را تشکیل میدهد. بنابراین شاید کمی نگران دورازدسترس بودن، پرت بودن یا در یک کلام ناامن بودن پارک باشید. اما این دغدغه منطقی شما با دیدن ایستگاه پلیسی که فقط ۱۰۰ متر تا منطقه پارک جنگلی فاصله دارد، رفع میشود.
البته که احتیاط شرط عقل است. یعنی با این حال باز هم خیلی دور نشوید، تنهایی به دل جنگل نزنید و خلاصه مراقب باشید. ولی بیش از حد نگران نباشید چون محیط پارک امن است.
اصلا شک نکنید که عاشقش میشوید. ولی چرا؟ اگر نظر من را بخواهید میگویم چون پارک جنگلی سراوان، خیلی خوب با انسانها ارتباط میگیرد. یعنی هر چیزی که در دلش قرار گرفته، همه باب طبع و سلیقه آدمها است. زیبایی همه اجزایش را میتوان لمس کرد. از حیوانات گوناگون و درختهای باثمر و بیثمرش تا رودخانههای پرسروصدایش، همگی به دل آدم مینشیند.
اگر کمی ذوق طبیعتگردی و عکاسی داشته باشید، دریاچه سراوان این ذوق شما را صدبرابر میکند. فرقی هم ندارد در چه فصلی مهمان پارک جنگلی سراوان هستید. چون همیشه شاهکاری از رنگ و نقشهای زنده در قلب دریاچه سراوان و بقیه قسمتهای جنگل منعکس شدهاست. اصلا رنگ هر فصل را میتوانید بی هیچ کموکاستی در سراوان تماشا کنید.