مازندران استان سرسبز و چشم‌نواز شمال ایران، با طبیعت بی‌نظیر و آب و هوای معتدل خود در نوار ساحلی جنوب دریای خزر آرام گرفته است.
این استان که در بخش طبیعت‌گردی، قطب گردشگری کشور به شمار می‌رود، هر ساله پذیرای نزدیک به دوازده میلیون نفر گردشگر داخلی و ده‌ها هزار توریست خارجی است که به‌ویژه در ایام نوروز به این استان سفر می‌کنند.
۳۳۸ کیلومتر نوار ساحلی دریای خزر، دامنه‌های جنگلی و کوهستانی، رودخانه‌های پرآب، چشمه‌های آب‌معدنی پرشمار، آبشارها، غارها و بیش از ۸۰۰ اثر تاریخی و فرهنگی ثبت‌شده در این استان باعث می‌شود تا حتی نگاهی گذرا به جاهای دیدنی مازندران در مجال یک سفر امکان‌پذیر نباشد
موقعیت جغرافیایی استان مازندران
استان مازندران که در غرب استان گلستان و شرق استان گیلان قرار گرفته، از جنوب با استان‌های سمنان، تهران و قزوین هم‌مرز است. مرز شمالی این استان به دریای خزر محدود می‌شود.
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، این استان در حال حاضر با مرکزیت شهر ساری، دارای ۱۶ شهرستان به نام‌های آمل، بابل، بابلسر، بهشهر، تنکابن، چالوس، رامسر، سوادکوه، قائم‌شهر، محمودآباد، نکا، نور، نوشهر، جویبار و گلوگاه است.
راهنمای سفر به استان مازندران
مسیر زمینی اول
از مسیر تهران قسمت شرق این شهر (که اتوبان بسیج نام دارد) را طی کرده و به طرف آبعلی و جاده دماوند برانید پس از طی شهرهای پردیس و رودهن و بومهن مسیر دوراهه می‌شود که اگر از سمت راست به‌سمت دماوند و فیروزکوه برانید از طریق جاده زیبای فیروزکوه به قائم‌شهر رسیده و از آنجا به ساری یا بابل می‌توانید ادامه مسیر دهید
دیدنی‌های این مسیر
شهرهای زیبای دماوند و فیروزکوه جاذبه‌های خاص خود را دارند و در فیروزکوه روستای جلیزجند و آبشار ساواشی و تنگه واشی را می‌توانید ببینید همچنین دیدار از روستای بادرود هم خالی از لطف نیست.
در ادامه مسیر پل شگرف ورسک در روستای ورسک و درست در کنار جاده و نیز در ادامه کلیسای کوچکی در کنار جاده را می‌توانید ببینید و بعد از آن به سوادکوه و آلاشت و پل سفید می‌رسید که مسیری بسیار سرسبز و زیبا است. در قائم‌شهر چنانچه قصد دیدار از ساری را دارید می‌توانید مسیر را به‌سمت راست رانده و در ادامه به گرگان برسید. اما از قائم‌شهر به‌سمت مسیر چپ راهی بابل و بابلسر و محمودآباد می‌شوید.
مسیر زمینی دوم
از مسیر شماره یک اگر بعد از بومهن سمت چپ را انتخاب کنید به امامزاده هاشم می‌رسید و مسیر موسوم به جاده هراز را در پیش دارید که البته نزدیک‌ترین مسیر برای رسیدن به شمال کشور همین مسیر است.
بعد از امامزاده هاشم که درست در بلندترین مسیر جاده قرار دارد راه سرازیری را در پیش دارید که چشم‌انداز زیبای قله رفیع دماوند را در مسیر جاده می‌توانید به تماشا بنشینید. این مسیر (از تهران تا آمل) حدود ۲۰۰ کیلومتر است.
پس از آمل به محمودآباد می‌رسید که اولین شهر ساحلی و توریستی در این مسیر است. امتداد جاده محمودآباد به راست، راه رسیدن به بابلسر و بابل را ترسیم می‌کند و در سمت چپ راه رسیدن به نور و نوشهر و چالوس.
مسیر زمینی سوم
مسیر تهران به‌سمت کرج را در پیش گرفته و از ابتدای کرج، جاده چالوس را در پیش می‌گیرید. جاده چالوس یکی از زیباترین جاده‌های کشور است. وجود سفره‌خانه‌های زیبای کنار جاده‌ای در مسیر از سد کرج تا آسارا و بالاتر راه استراحت را هموارتر می‌کند. از آنجا که حدود ۲۱۳ کیلومتر (از کرج تا چالوس) مسیر را در پیش دارید می‌توانید به چالوس برسید.
اگر خواهان تماشای شهر زیبای کلاردشت هستید نرسیده به چالوس از شهر مرزن‌آباد مسیر انحرافی به چپ را در پیش گرفته و بعد از طی ۴۰ دقیقه مسیر به کلاردشت زیبا می‌رسید. برای رفتن به چالوس باید مسیر کلاردشت تا مرزن‌آباد را برگردید. از چالوس می‌توانید به‌سمت نمک‌آبرود و تنکابن و رامسر ادامه مسیر دهید.
مسیر هوایی
چهار فرودگاه دشت ناز ساری، نوشهر، بیشه کلا بابلسر و رامسر ارتباط هوایی این استان را با بقیه نقاط کشور برقرار ساخته است.
مسیر ریلی
راه‌آهن شمال یکی از انشعابات اصلی راه‌آهن سراسری کشور از این استان عبور کرده و بسیاری از شهرها را در مسیر خود به یکدیگر متصل می‌کند.
اقامت در استان مازندران
هزینه اقامت در استان مازندران، از هیچ معیار خاصی تبعیت نمی‌کند و یک شب اقامت در اقامتگاه‌های بومگردی یا هتل های مازندران، بسته به اینکه در چه زمانی به این استان سفر یا در چه محلی اقامت کنید، متغیر است. بسته به سلیقه و امکانات مالی شما می‌توانید هتل، مهمانسرا، اقامتگاه بومگردی، خانه‌های محلی یا چادر را برای اقامت برگزینید. به یاد داشته باشید، به‌همراه داشتن چادر در سفر به این استان، هیچ‌گاه به ضرر شما نخواهد شد. اگر هم خواستید می‌توانید در اتاق خانه‌های روستایی منطقه بمانید؛ البته باید خودتان با صاحب‌خانه بر سر قیمت به توافق برسید.
سوغات استان مازندران
در میان صنایع دستی استان مازندران، روسری و لباس‌های ابریشمی، نمد و محصولات حصیری و چوبی از شهرت بیشتری برخوردارند و به‌عنوان سوغاتی مورد توجه سیاحان داخلی و خارجی قرار می‌گیرند. محصولات صنایع دستی معمولاً در قسمت‌های ورودی و خروجی شهرهای استان عرضه می‌شود و منظره جالبی را به وجود می‌آورد.
جاهای دیدنی استان مازندران
ساری
شهرستان ساری به‌عنوان مرکز استان مازندران دارای اماکن ديدنی و جاذبه‌های مختلف تاريخی و طبيعی است. مجموعه اقامتی سد شهيد رجايی، هتل اسرم، بادله، هتل ساحل نارنج و سالاردره از مهم‌ترین مراکز اقامتی ساری به شمار می‌روند.
سد سليمان تنگه
در اطراف سد سلیمان تنگه به‌وسیله بخش خصوصی امکانات تفریحی مناسبی برای اقامت و گردش روی آب ایجاد شده است که با توجه به عظمت سد، زیبایی دریاچه و فضای دلپذیر اطراف آن در حال حاضر یکی از زیباترین چشم‌اندازهای مازندران محسوب می‌شود و از قابلیت فوق‌العاده‌ای برای جذب گردشگر برخوردار است.
اقامت شبانه در کنار رودخانه زلال با صدا و آهنگ دلنواز اوقات خوشی را فراهم می‌کند، بازدید از تاج سد با گرفتن بلیط در روزها ممکن بوده، همچنین امکانات قایقرانی و اسکی برای استفاده گردشگران آماده شده است.
نوع جاذبه: تفریحی
قدمت (دوره تاریخی): سال ۱۳۷۹ شمسی
زمان پیشنهادی برای سفر: تمام فصول
موقعیت: ۴۵ کیلومتری جنوب شهرستان ساری در نزدیکی روستای افراچال
امکانات رفاهی و تفریحی: متل، رستوران، سرویس بهداشتی، دهکده آرامش، تاج سد، اسکله شیرین رود، قهوه‌خانه تلاونگ
جاذبه‌های پیرامونی: برج رسکت و برج لاجیم
چشمه‌های باداب سورت
آن دسته از مسافران و گردشگران که به‌دنبال طبیعت بکر اعم از جنگل، کوه و چشمه‌های زلال و متنوع هستند، بهتر است سری به بخش چهاردانگه شهرستان ساری بزنند، جایی که نه از شرجی هوا خبری است و نه گرمای طاقت‌فرسای تابستان.
چهاردانگه جایی است که در آنجا کوه و جنگل به هم می‌رسند و طبیعت بیش از همه در چشمه‌های آب سرد و گرمی که از دل کوه بیرون می‌زنند و در حاشیه جنگل آرام می‌گیرد، جلوه‌گری می‌کند.
چشمه‌های سورت از مهم‌ترین مقاصد در استان مازندران است. محلی‌ها از این چشمه‌ها به‌عنوان باداب یاد می‌کنند؛ برای اینکه آبش گازدار و درمان‌کننده بعضی از بیمارها است. باداب سورت یکی از صدها چشمه‌ای است که در منطقه چهاردانگه ساری گردشگران را فرا می‌خواند. سورت نیز به معنی شدت اثر است.
این چشمه‌ها در روستای سورت در دهستان پشت کوه و حدفاصل روستاهای اروست و مال خواست واقع است. این چشمه‌ها از شمال به ارتفاعات و تپه‌های پوشیده از جنگل‌هایی با درختان سوزنی‌برگ می‌رسد، از جنوب مشرف به دره‌های پایین‌دست و از شرق در مجاورت ارتفاعات پوشیده از گیاهان بوته‌ای و درختچه‌ها واقع هستند.
پناهگاه حیات وحش دشت ناز و دودانگه و چهاردانگه
این منطقه کوهستانی با مساحت ۱۶,۹۰۴ هکتار در حدود ۹۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ساری، دارای گونه‌های گیاهی و جانوری بسیار متنوعی است. این منطقه از نظر ویژگی‌های بوم‌شناختی نظیر آب و هوا، توپوگرافی خاک و زمین‌شناسی متنوع است. پناهگاه حیات وحش دودانگه با پارک ملی کیاسر، منطقه حفاظت‌شده پرور و منطقه حفاظت‌شده بولا هم‌مرز است.
غیر از انواع درختان و گیاهان جنگلی و مرتعی، مجموعه‌ای از گونه‌های وحوش نیز در آن وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از گوزن، شوکا، کل، بز و میش، پلنگ، خرس، گراز و انواع پرندگان به‌ویژه قرقاول، کبک معمولی و کبک دری که فضای جذابی به آن بخشیده‌اند.
ساحل خزر آباد (فرح‌آباد)
مجموعه تاريخی فرح‌آباد در ۲۸ کيلومتری شمال ساری و در ورودی خزر آباد در سه کيلومتری ساحل دريای خزر قرار دارد.
اين مجموعه شامل مسجد و با ديوارهای برجای‌مانده از يک کاخ سلطنتی است که به دستور شاه عباس صفوی ساخته شده و تفرجگاه ساحلی شاهان صفوی بوده، مسجد با ایوان‌های رفيع، شبستان‌ها، حجره‌ها و مناره از مهم‌ترین بناهای تاريخی مازندران در اين مجموعه است.
پناهگاه حیات وحش سمسکنده
پناهگاه حیات وحش سمسکنده دومین پناهگاه حیات وحش شهرستان ساری است که در ۱۰ کیلومتری جنوب شرق شهر ساری واقع شده و مسیر دسترسی آن نیز از جاده بین‌المللی ساری به نکا و سپس ورود به جاده روستای سمسکنده است که در نهایت به درون این پناهگاه ختم می‌شود.
پوشش گیاهی این پناهگاه از نوع گونه‌های جنگلی و جلگه‌ای است و بخشی از آن هم مانند منطقه دشت ناز به‌عنوان زیستگاه گوزن زرد ایرانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این منطقه که از سال ۱۳۵۲ تحت حفاظت بود در سال ۱۳۵۴ به‌عنوان پناهگاه حیات وحش شناخته شد. پناهگاه حیات وحش سمسکنده با یک هزار هکتار وسعت دارای پوشش جنگلی جلگه‌ای خزری با گونه‌های شاخص بلوط، انجیلی، آزاد و توسکا است. گوزن‌های زردی که در این پناهگاه پرورش داده می‌شود به زیستگاه اصلی این‌گونه جانوری در دز و کرخه و همچنین دیگر زیستگاه‌ها چون جزیره اشک و میان کتل استان فارس انتقال داده می‌شود. شغال، گربه جنگلی، سنجاب و سمور جنگلی و گراز هم از گونه‌های پستاندار و عقاب جنگلی، جغد و کبوتر جنگلی نیز از پرندگان شاخص این منطقه به حساب می‌آید.
از دیگر مناطق گردشگری شهرستان ساری می‌توان پارک جنگلی شهيد زارع، برج رسکت، مسجد جامع ساری، خانه قديمی کلبادی، حمام وزيری، امامزاده عباس، برج‌سلطان‌زين‌العابدين، آب انبار ميرزا مهدی و آب‌انبار نو اشاره کرد.
نور
گستردگی شهرستان نور از ساحل دريا تا ارتفاعات البرز ميانی، وجود تنوع آب و هوايی، رودخانه‌ها و آبشارهای طبيعی همراه با آثار تاريخی و باستانی اعتبار ويژه‌ای به اين شهرستان بخشيده است.
پارک جنگلی نور
پارک جنگلی نورکه با نام موسس آن مرحوم سعيدی آشتيانی نيز ناميده می‌شود، با مساحت ۳۶۴۵ هکتار از اوايل دهه ۵۰ شمسی مورد بهره‌برداری قرار گرفته و از نظر وسعت يکی از بزرگ‌ترین پارک‌های خاورمیانه است. اين بوستان در نزديکی کوه و دريا قرار دارد و به دليل جذابیت‌های گردشگری و ارزش‌های طبيعی، از جمله داشتن ذخیره‌گاه ۲۷۰ هکتاری درخت سفيد پلت که بومی ايران است، از بوستان‌های شاخص محسوب می‌شود. در ابتدای ورودی غربی پارک که از جاده اصلی نور – محمودآباد جدا می‌شود، سردر زيبای سنگی با ویژگی‌های معماری و پوشش چوبی ساخته شده که ديدنی است.
نوع جاذبه: طبیعی – تفریحی
زمان پیشنهادی برای سفر: تمام فصول
موقعیت: کیلومتر ۵ نور به محمودآباد در شرق نور
امکانات رفاهی و تفریحی: رستوران مجهز، آلاچیق‌های چوبی، پارک بازی، مسجد، زمین‌های ورزشی
